🧠 Khi con bị co giật – cha mẹ cần hiểu gì và làm gì?
💡 1. Cơn co giật không phải lúc nào cũng nguy hiểm
Cơn co giật có thể khiến cha mẹ hoảng sợ – vì trẻ đột ngột ngã, giật mạnh, mắt trợn, miệng sùi bọt, không đáp ứng.
Tuy nhiên, đa phần các cơn co giật chỉ kéo dài vài chục giây đến vài phút và không gây tổn thương não lâu dài.
Điều quan trọng là giúp trẻ an toàn trong cơn, và tìm đúng nguyên nhân để điều trị dự phòng.
⚡ 2. Động kinh là gì?
Động kinh (epilepsie) là bệnh của não bộ, khi các tế bào thần kinh phát ra dòng điện bất thường, tạo nên các cơn co giật tái đi tái lại.
Nguyên nhân có thể gồm:
Bất thường trong cấu trúc não (từ bẩm sinh hoặc do tổn thương).
Yếu tố di truyền – có thể phát hiện qua xét nghiệm gen.
Chấn thương, viêm não, hoặc thiếu oxy lúc sinh.
Ở một số trẻ, dù làm nhiều xét nghiệm, vẫn chưa tìm được nguyên nhân rõ ràng, nhưng điều trị vẫn có thể hiệu quả.
🔬 3. Chuyện gì xảy ra trong não khi con lên cơn?
Bình thường, các tế bào thần kinh (nơron) truyền tín hiệu điện điều hòa cho nhau.
Khi cơn xảy ra, các tín hiệu này phát ra dồn dập như một “cơn giông điện” trong não, khiến trẻ:
Mất ý thức
Co giật tay chân
Hoặc chỉ “ngơ đi” vài giây (trường hợp nhẹ hơn).
Tùy vùng não bị ảnh hưởng, cơn có thể chỉ khu trú ở một bên tay/chân, hoặc lan ra toàn thân.
💊 4. Có thể kiểm soát và phòng ngừa cơn co giật
Khi được chẩn đoán động kinh rõ ràng, bác sĩ sẽ kê thuốc chống co giật dùng hàng ngày.
Nếu tuân thủ đúng, 80% trẻ có thể kiểm soát hoàn toàn cơn, thậm chí sau 2–3 năm ổn định, bác sĩ có thể xem xét ngưng thuốc.
Trẻ bị động kinh vẫn có thể đi học, chơi thể thao, sống như các bạn khác – chỉ cần có kế hoạch theo dõi phù hợp.
🧪 5. Điện não đồ – xét nghiệm an toàn và cần thiết
Điện não đồ (EEG) là xét nghiệm ghi lại hoạt động điện của não – hoàn toàn không đau, không xâm lấn.
Kết quả giúp xác định:
Có đúng là động kinh hay không.
Cơn xuất phát từ vùng não nào.
Loại động kinh để chọn thuốc chính xác.
Ở một số trẻ, bác sĩ có thể chỉ định thêm xét nghiệm gen hoặc MRI não để tìm nguyên nhân sâu hơn.
🚑 6. Khi con đang lên cơn – cha mẹ cần làm gì
✅ Giữ bình tĩnh.
✅ Đặt con nằm nghiêng, nới lỏng cổ áo, tránh để vật cứng hoặc sắc cạnh gần đầu.
✅ Không nhét vật gì vào miệng con (không thìa, không ngón tay).
✅ Theo dõi thời gian co giật.
✅ Gọi cấp cứu 115 hoặc đến bệnh viện ngay nếu:
Cơn kéo dài trên 5 phút,
Trẻ không tỉnh lại sau cơn,
Hoặc cơn xảy ra liên tiếp nhiều lần.
👉 Một số trẻ có thuốc cấp cứu đặc biệt (đặt hậu môn hoặc xịt mũi), cha mẹ nên được hướng dẫn kỹ cách dùng.
💛 7. Lời nhắn từ bác sĩ thần kinh nhi
Động kinh không làm mất đi trí tuệ hay giá trị của một đứa trẻ.
Khi cơn được kiểm soát, hầu hết trẻ vẫn phát triển, học tập và sống bình thường.
Cha mẹ là người giữ vai trò quan trọng nhất:
Theo dõi đều đặn
Ghi lại cơn
Nhắc con uống thuốc đúng giờ
Và tin tưởng rằng bệnh có thể kiểm soát được.
🩺 Hiểu đúng – Hành động đúng – Đồng hành cùng con mỗi ngày.
Bởi vì não bộ của trẻ luôn có khả năng phục hồi và học tập, nếu được giúp đỡ đúng cách và kịp thời.
